Weinig nut of waarde, maar dat is geen ontmoediging
Een voorspelling van mij over wie de verkiezingen gaat winnen heeft geen nut of waarde en ik maak mezelf alleen maar belachelijk als ik ernaast zit. Maar dat weerhoudt mij er niet van toch een voorspelling te doen. En die luidt dat Joe Biden een grote overwinning gaat behalen. Ik denk dat de verschillen zo groot zullen zijn dat het aanvechten van de resultaten in een enkele staat geen enkele zin heeft. President Trump zal dat instinctief toch willen doen, maar ik denk dat zijn partij daar zoveel mogelijk een stokje voor zal steken.
Ik maak daarbij dankbaar gebruik van het uitstekende werk van een goede vriend van mij, Saul Eslake. Saul is een Australische econoom, heeft lang in de financiële sector gewerkt en is nu al jaren zelfstandig econoom, zeg maar net zoals ik, maar dan een stuk geavanceerder. Hij woont, met zijn vrouw Linda en hun twee kinderen, net buiten Hobart op Tasmanië waar hij is opgegroeid. Vorig jaar heb ik hem daar bezocht. Het is er prachtig.
In tegenstelling tot mijzelf heeft Saul de laatste tijd uitvoerige analyses gemaakt rond de Amerikaanse verkiezingen. Zo heeft hij veel interessante zaken bijeengebracht. Ik heb hem gevraagd of ik dat mocht delen, en dat mocht. De meeste plaatjes die volgen zijn dus van hem. De conclusie die ik trek, is niet noodzakelijkerwijs de zijne.
Het is de moeite waard zijn website te bezoeken: https://www.saul-eslake.com/
Corinna Economic Advisory
https://www.saul-eslake.com/
Waarom gaat Biden makkelijk winnen?
- 1. De opiniepeilingen en wedmarkten zijn overtuigend.
De media rapporteren voortdurend over de verkiezingscampagnes en de opiniepeilingen. Iedereen die het een beetje volgt, weet dat Joe Biden volgens de opiniepeilingen de verkiezingen aanstaande dinsdag gaat winnen. Maar iedereen weet ook dat de opiniepeilingen er vier jaar geleden naast zaten toen een overwinning voor Hillary Clinton werd voorspeld. Opiniepeilers zaten er in 2016 ook naast bij het Britse Brexit-referendum. Daarom houden de meeste mensen toch een slag om de arm. Dat is natuurlijk ook wel terecht. Trump is bovendien een onconventionele politicus en dat draagt bij aan onvoorspelbaarheid. Maar toch…
Wie wordt de winnaar van de presidentsverkiezingen?
Dit zijn echt behoorlijke verschillen. Maar, zoals gezegd, de vorige keer zaten de opiniepeilers ernaast. Vaak wordt beweerd dat de ‘wedmarkten’ (betting odds) betere voorspellers zijn. Dat was noch bij het Brexit-referendum, noch bij de presidentsverkiezingen in 2016 het geval.
Dit zeggen de wedmarkten momenteel. Ook hier is het verschil toch wel erg groot.
- 2. Het model van The Economist is ook behoorlijk uitgesproken
Het Britse weekblad The Economist heeft een model ontwikkeld om de uitslag te voorspellen. Opiniepeilingen en economische grootheden zijn daarbij de verklarende variabelen. Ik weet niet of The Economist zo’n model in 2016 ook al hadden (ik vermoed van niet) en hoe goed het toen bleek te werken. Het huidige model voorspelt een overwinning voor Biden met een significante marge.
Voorspelling van het aantal behaalde kiesmannen (in 2016 haalde Trump 304 kiesmannen, tegen Hillary Clinton 227).
Kans om te winnen
Waarom zouden de opiniepeilingen het nu wel bij het rechte eind hebben?
- 3. Geen duidelijke opmars Trump in de laatste dagen
Kort voorafgaand aan de verkiezingen in 2016 won Trump volgens de opiniepeilingen behoorlijk terrein op Clinton. Daarvan is nu niet of nauwelijks sprake.
- 4. Joe Biden heeft consistent beter gescoord in peilingen dan Hillary Clinton destijds
De opiniepeilingen voorafgaand aan de verkiezingen in 2016 gaven Hillary Clinton wel bijna steeds een meerderheid, maar de steun voor Biden in de peilingen is toch een stuk overtuigender en consistenter geweest.
- 5. Te gênant om te erkennen dat je op Trump stemt?
Na de verkiezingen van 2016 is wel beweerd dat de opiniepeilers ernaast zaten omdat ondervraagde Trump stemmers er niet voor uit wilden komen op Trump gestemd te hebben. Wat ik over die theorie heb gelezen, is dat empirisch onderzoek het niet heeft bevestigd. Maar zelfs als het wel zo zou zijn geweest dan is het de vraag of het nu weer zo is. In 2016 was Trump een excentrieke nieuwkomer. Nu is hij de zittende president. Zouden mensen zich zo schamen om voor een zittende president te stemmen dat ze dat niet willen zeggen? Ik betwijfel het.
- 6. Al heel veel stemmen uitgebracht
Op dit moment zijn al heel veel stemmen uitgebracht (per post, maar ook in persoon). Op 26 oktober was dat aantal 59 miljoen. Dat is ruim een week voor de verkiezingen al meer dan het totaal aantal ‘vroegstemmen’ bij in 2016. Dit is waarschijnlijk gunstig voor Biden want 48% van degenen die hun stem al hebben uitgebracht zijn geregistreerde Democraten, tegen 29% Republikeinen.
- 7. Hoge opkomst
Het is afwachten, maar mede op basis van het aantal vroegstemmers wordt een heel hoge opkomst verwacht. Dat betekent vooral dat meer jongeren en mensen van etnische minderheden zullen stemmen. Dat is in het voordeel van Biden.
- 8. Veel mensen hebben al besloten op wie ze gaan stemmen
Tot heel kort voor de verkiezingsdag in 2016 gaf een groot aantal kiezers aan nog niet te weten op wie ze zouden stemmen. Een zeer groot deel van die zwevers heeft schijnbaar toen op Trump gestemd. Nu is het aantal kiezers die het nog niet weten veel kleiner. Dit is vermoedelijk ook in het voordeel van Biden.
- 9. ‘Battleground states’ naar Biden?
Het is genoegzaam bekend dat je geen absolute meerderheid hoeft te halen om president te worden. Je moet de meeste kiesmannen zien te winnen. In veel staten is de uitslag zeer voorspelbaar. Eigenlijk gaat het vooral om ‘battleground states’. In 2016 wist Trump, vaak onverwacht, de meeste van die staten te winnen en ook een paar Democratisch bolwerken te ‘flippen’. De opiniepeilingen, toegegeven, die kunnen er behoorlijk naast zitten, maken dat nu zeer onwaarschijnlijk. Eerder dreigt het tegendeel te gebeuren: Biden ‘flipt’ misschien een paar Republikeinse staten.
Gemiddelde van de opiniepeilingen in staten die in 2016 cruciaal waren voor de overwinning van Trump (Michigan, Pennsylvania, Wisconsin, Florida, North Carolina en Ohio).
Dan zijn er enkele staten waar Trump in 2016 met een ruime marge won, maar waar de verschillen nu veel kleiner zijn en waar in enkele gevallen, volgens de opiniepeilingen, Biden zelfs gaat winnen (in de tabel hieronder: Georgia, Iowa, Arizona en Texas).
- 10. Trump minst populaire president sinds WO II
Misschien zijn de ‘approval ratings’ ook een indicatie voor de kansen van de zittende president. Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn er drie presidenten niet in geslaagd herkozen te worden: Ford, Carter en Bush sr. Zij hadden alle drie aan het einde van hun eerste termijn een hogere ‘approval rating’ dan Trump nu.
In alle gevallen dat een president werd herkozen, was diens ‘approval rating’ aan het einde van de tweede termijn lager dan aan het einde van de eerste (al scheelde dat bij Clinton en Obama niet veel, maar die beschikten dan ook wel over een heel bijzonder charisma). Kennelijk werd het electoraat de president in diens tweede termijn toch wel wat zat. De rating van Trump nu is lager dan al die ‘tweede termijn’ ratings van zijn voorgangers.
- 11. Minder ‘split vote’?
Er zijn meer kandidaten dan één van de Republikeinen en een Democraat. De steun voor andere kandidaten kan ertoe leiden dat steun voor een van beide ‘grootmachten’ moet worden gedeeld met een derde. Dat kan invloed hebben op het uiteindelijke resultaat. In 2016 werden in totaal ruim 136 miljoen stemmen uitgebracht. Hillary Clinton kreeg er bijna 66 miljoen, Donald Trump bijna 63 miljoen. Er waren dus 7 miljoen stemmen op derden. In 2012 waren dat er 2 miljoen. In 2016 gingen bijna 4,5 miljoen stemmen naar Gary Johnson van de Libertarian Party. Die partij doet nu ook mee in alle staten plus DC. Hun kandidaat is nu Jo Jorgensen. De Groenen haalden in 2016 ongeveer 1,5 miljoen stemmen en doen dit keer in 30 staten mee.
Huis van Afgevaardigden en de Senaat
Overigens runt The Economist ook modellen voor de verkiezingen van de zetels in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. De verkiezingen voor het Huis zijn eigenlijk niet zo spannend, de Democraten zullen er hun meerderheid zeer waarschijnlijk makkelijk behouden.
Veel spannender is het bij de Senaat. Daar worden verkiezingen gehouden voor 34 van de 100 zetels. De Republikeinen bezetten momenteel 53 zetels, de Democraten 45 en er zijn 2 onafhankelijken die zich doorgaans aansluiten bij de Democraten. Van de 34 zetels die dinsdag op het spel staan, worden momenteel 22 bezet door Republikeinen.
Volgens het model van The Economist, en bevestigd door opiniepeilingen (bedenk daarbij dat opiniepeilingen een belangrijke, zij het niet de enige input in het model vormen) hebben de Democraten momenteel een kans van 83% dat ze de meerderheid in de Senaat bereiken.
Ik zal morgen nog een blog posten over wat dit volgens mij allemaal gaat betekenen voor het economisch beleid en de politieke situatie in de VS.